Schuld(ig)

'Nee!!', zegt de verpleegkundige verbijsterd en hij gaat met zijn rug achterin de stoel zitten. Zijn ogen zijn groot en hij kijkt me aan. 'Nee, dat is echt niet waar'.

We zitten samen in een van de spreekkamers van het gebouw waar de acute psychiatrie zit. Het is 1 van de laatste gesprekken die ik daar zal hebben.
Het team geeft kortdurende zorg, zo'n 6 - 8 weken en dan wordt de zorg overgenomen door een ander team of bij een andere instelling. Therapie of nazorg.
We nemen mijn signaleringsplan door, wat zoveel wil zeggen dat er 4 fases zijn met symptomen oplopend van niets aan de hand tot crisis en wat ik of mijn naasten kunnen doen.

Dat plan zit me niet lekker. We focussen voor mijn gevoel op wat ik niet goed doe. Immers: waar komt anders de angst, de dips en de laatste crisis vandaan.
De tranen schieten in mijn ogen en dat ziet hij. 'Is dit lastig voor je?'.
Ik zoek naar woorden. En dan zeg ik: 'ik vind het moeilijk omdat het me zo confronteert met wat ik blijkbaar niet goed doe'.
Hij kijkt me niet begrijpend aan.
'Als ik weer een dip heb of slechte dagen, dan is de eerste vraag uit mijn omgeving: wat is er gebeurd? Heb je teveel hooi op je vork genomen? Ben je te druk geweest, slaap je slecht?
Dus kennelijk doe ik iets niet goed, want anders zou het niet steeds fout gaan in de afgelopen jaren'.
En dan zit ik echt hard te huilen. Ik ben zo moe. Er lijkt maar geen einde te komen aan het praten, het analyseren.

'Nee!!', zegt hij.  'Nee, dat is echt niet waar. Dat moet je echt niet denken! HET IS NIET JOUW SCHULD', benadrukt hij.
En dan begint hij uit te leggen. Een verhaal wat gaat over de heftige crisis van 7 jaar geleden, over triggers, over trauma, over angst wat nooit minder is geworden. Dat het niets te maken heeft met wat ik doe, maar veel meer met herinneringen aan dat trauma. Over kwetsbaarheid als mens.

Nu ben ik degene die verbijsterd achterin de stoel zakt. Ik heb honderdduizend gedachtes gehad over mijn angsten om weer onderuit te gaan, de angst voor de angst. Geprobeerd erom heen te gaan, niet aan denken of juist wel. Geprobeerd me stoer op te stellen, kwetsbaar, hard door te rennen en niet te denken aan angst, verdringen. Het hielp niet.
Maar ik kon er dus niets aan doen.

Het was niet mijn schuld.

Wanneer ik later in de auto stap en naar huis rij, zingt het door mijn hoofd: het is niet mijn schuld.
Ik ben zo opgelucht, zo opgelucht. Er is een last van me afgevallen, ik hoef niet krampachtig te leven.

2 weken later bevestigt een psychiater zijn uitleg. Het heeft een naam: PTSS.
En daar zijn behandelingen voor.
Er komt echt weer licht aan het einde van deze tunnel.

Love had called my name

Soms is er een lied wat me plotseling treft. Een lied wat ik allang ken, maar opeens komt het binnen.
Een zin.

Love has called my name. Die zin.
Ik maakte een banner en nu hangt het in de woonkamer en lees ik het iedere dag weer. Een reminder.

'Love' has called my name.
Niet: 'je moet doen' has called my name.....', niet: 'hard werken' of: 'het is je eigen schuld'.

Maar Liefde. Pure Liefde.
Love = God.
De enige die in mijn ogen volledig betrouwbaar en veilig is.

(de zin komt uit het lied: No longer slaves van Jonathan en Melissa Helser).

Opstandig

Ik wandel met Man door een kringloopwinkel, een favoriete bezigheid van ons beiden.
Hij loopt vaak onmiddellijk op de afdeling boeken, sectie Kunst af en ik marcheer in hoog tempo maar het servieswerk, op zoek naar dat ene blauwe kommetje wat ik aan mijn steeds groter wordende collectie blauwe kommetjes met een design erop toe kan voegen.
Dit tot grote wanhoop van de familie overigens. Die collectie is al veel te groot, maar ik zeg altijd: 'je kunt nooit genoeg blauwe kommetjes hebben'. Jaja, foute uitspraak, I know.

Daarna ga ik langs huishoudelijke artikelen, lees: Tupperware shit en dan wandel ik naar de potten en vazen, wellicht scoor ik een vintage vaas met Germany eronder. Goud geld waard.

In die hoek waar ook de afschuwelijke vaasjes en waxinelichthouders staan beplakt met brocante lintjes, staat een mand met op het oog tegeltjes erin.
Ik jaag nog altijd op tegeltjes met een botanische afbeelding erop, vintage bij voorkeur. Ik ben namelijk niet van de brocante maar van het botanische.

En dan valt mijn oog op een tegeltje...............

Ik lees de tekst nog eens. Ik voel een boosheid opkomen. Pardon? Ik vind dat ik momenteel zwaar beproefd wordt, maar krijg dan de opdracht om aan anderen te denken? Hoezo?
Ik app een foto onmiddellijk naar een vriendin en krijg de reactie: "Wauw...heftig.. maar ook wel mooi..kringloop?"
Ik antwoord: 'Yup. Ik vind m stom en heb m op de grond gesmeten'. Antwoord: "Hahahaha moooooi".

Verder grabbelen in de mand en ik veronderstel dat iedereen mijn mond ziet bewegen, zo giftig word ik van de tekst. Enfin, de mand is verder waardeloos en ik kwak het tegeltje in de mand en de mand op het rek.

Gelukkig verlaat ik het pand met 2 potjes met botanische afbeelding waar Man wat om gromt en ik mijn aankoop naar hem verdedig met 'voor mijn Pilea stekjes', een grote schaal waar hij nog valser naar kijkt, 'voor een salade, veel gezelliger dan die Tupperware bak nu', een cd van Jacques Brel en een boek.
Hij heeft natuurlijk weer een kunstboek en 2 lijsten waar ik naar grom en waarvan hij dan weer vind 'dat ik de waarde ervan niet zie'.

's Avonds stuur ik de foto door naar iemand waarvan ik ook vind dat ze zwaar beproefd word.
Antwoord: 'ooooooo errrrrruuuuuug'.
Ha! Zie je nou wel!
En dan gaan we los met uitspraken die we allebei horen maar totaal niet helpen:

God geeft je niet meer dan je kunt dragen     Alles is mogelijk voor wie gelooft              In Hem meer dan overwinnaar!      

Ik weet het wel. Het is de pijn die ik voel, het verdriet dat ik weer door een crisis moest gaan en nog steeds aan het herstellen ben met ups en downs, het grote gevoel van eenzaamheid wat keer op keer terug komt, de dagen dat ik moed moet verzamelen of toch weer een tabletje slik om wat rust te vinden.
Onder angst zit altijd boosheid en onder die boosheid komt ik altijd weer bij verdriet uit. Verdriet om zoveel dingen die moeilijk waren en nog zijn.

Ik steek mijn tong uit naar het tegeltje en denk aan een lied en wat regels daaruit wat ik mee draag in mijn hart:

                                                  I am surrounded

                                    By the arms of the Father

Voor nu is dat genoeg.
                                       

Herstellen

Herstellen van een crisis, dat is vallen en opstaan.
Dat is genieten van een 'goede' dag en me bijna bedrogen voelen als er toch weer een dag komt met vermoeidheid, met angst gedachtes, met 'stel je voor dat's'.
Herstellen is accepteren dat het tijd kost en niet wordt verholpen met 'even rustig aan doen'.

Het is mijn leven onder de loep leggen en patronen proberen te onderkennen, ongezonde patronen die -als ik het maar lang genoeg volhoud- me onderuit halen.

Ik ontdek steeds meer dat ik haast heb om te leven, nog gauw even dit en dan pak ik ook dat. De ene activiteit is nog niet afgerond of het andere 'kan er nog gauw' wel even achteraan.
En ondertussen draait mijn hoofd net zo hard mee.
Ik leer onderkennen dat het geen leven is, maar overleven. Ik overleef mijn eigen leven.
Hoe pijnlijk om te zien dat niemand het van me vraagt, maar dat ik zelf degene ben die het doet.

Nog pijnlijker vind ik dat mijn hoofd het allemaal wel weet, maar erbij stil staan, voelen....dat is nog moeilijker.
En toch zitten er in dat proces van herstellen, het omhoog krabbelen, lichtpuntjes.
Ik leer namelijk dat een situatie op meerdere manieren bekeken en aangevlogen kan worden. Dat ik keuzes heb in het leven. Dat -en dat is het meest verrassende- door die keuzes het leven soms makkelijker is dan ik denk!

Ik leer bewuster te leven. Wat plan ik wanneer, hoeveel energie gaat het me kosten en is dat het waard?, dat mijn lat verschrikkelijk hoog ligt voor mezelf en dat het dus belangrijk is om bij beslissingen een heel stuk lager te gaan zitten.
Niet alles hoeft en wat wel moet, kan vaak ook op een ander tijdstip of een andere dag.

Niet alles wat kan, hoeft.

Het is intens vermoeiend, herstellen.
Tot mijn grote geluk is er nog steeds een team met sociaal psychiatrisch verpleegkundigen wat me begeleidt en waarmee ik regelmatig contact momenten heb. Zij zijn degenen die de pijnlijke punten bloot leggen maar ook weer aanmoedigen om door te gaan, om het goede te zien.

De grootste les uit deze crisis is en blijft toch: vertraag je leven. Hoe fijn is dat, om niet door te gaan tot de vermoeidheid en de moedeloosheid toe slaan, maar om energie te behouden. Om de voortrazende gedachtes tot rust te manen. Mezelf de moeite waard vinden om te vertragen en stil te staan, simpelweg omdat het gezonder is. 

Ik ben er nog niet, nog lang niet! Maar ergens in de verte ligt 'daar is het beter'.
Het komt al een stukje dichterbij.........

Overgang

Het moeilijkste is de tijd wat ligt tussen omkijken en realiseren: 'dat niet meer' en verlangen naar wat in de verte ligt: 'daar is het beter'.

Want in de transitie is het werken, verlangen, voelen, vallen, zitten, wankelend opstaan en bang zijn om nooit uit te komen bij 'beter'.
Een angst om vast te blijven zitten in die woestijn van wanorde.
En dus probeer ik te rennen,  te jagen en alles aan te grijpen om in dat 'beter' te komen.
Maar het helpt niet.

De waarheid is: ploeteren, stap voor stap, vaak met het hoofd omlaag, soms neervallen en dan maar even blijven zitten. Happen naar lucht.
En te leren een uitgestoken hand niet te negeren, maar vast te grijpen om overeind geholpen te worden en de ander dan aan te kijken, woordeloos maar vol dankbaarheid.

Want de grootste angst is een eindeloze woestijn vol eenzaamheid en de vraag te horen klinken, steeds luider: wat is het nog waard?

overleven-beleven-doorleven-leven

gesloten ogen

golven van angst

overspoelen

donderen huizenhoog

slaan neer

ademen sidderend en bevend

onveilig

zoekend naar ruimte

ogen open gesperd

schreeuwen omhoog

tranen smeken

schokkend in elkaar duiken

tasten naar grip, klauwen

niet kunnen leven

niet dood mogen zijn

klem tussen hemel en aarde

hel

warme ogen

handen

aanreiken vastpakken grijpen

woorden

armen

luisterende oren

tranen 

schokken, diep ademhalen

een stem

laten gaan
heel klein beetje

iets ruimte

ogen opslaan en aankijken

vermoeidheid

uitgeput zijn

hoofd neerleggen

slapen

verdwijnen

de stilte kunnen verdragen

ergens

glimpje van hoop

Vakantie. Of toch niet? en hoe het verder ging.

Na wat zoeken in het dorp, vinden we de praktijk van de huisarts. De assistente heeft onmiddellijk door dat we toeristen zijn en vraagt me mijn naam op een A4 te schrijven.
Er zit nog een ander stel in de wachtkamer. Gelukkig, het is niet druk en waarschijnlijk hoeven we niet lang te wachten.
Mijn zintuigen staan op scherp. Gejaagd gaat mijn blik rond, ik zie folders, de balie met daarachter de assistente die vrolijk en in hoog tempo Frans in de telefoon ratelt (en ik zie haar lage decolleté, de jurk zonder bh eronder) en de bladen National Geographic die op een tafel liggen.

De deur zwaait open, een oude man komt naar buiten (zijn ogen vallen bijna in de jurk van de assistente) en het andere stel verdwijnt bij de arts naar binnen.
'Hmm, dit gaat gelukkig wel snel', zegt Man.
Inderdaad, na 5 minuten komen ze alweer naar buiten en de arts pakt het A4 van de balie waar mijn naam op staat.
Hij probeert het hardop uit te spreken en ik verbeter hem wat zenuwachtig lachend.
We mogen binnenkomen in zijn spreekkamer.

De arts, man midden 50, gaat achter zijn bureau zitten en steekt van wal. Hij heet dokter Philippe Hall, hij is chirurg geweest op 3 verschillende plekken in de wereld die ik niet kan volgen en hij legt uit dat hij een man is die van aanpakken houdt en zo is hij nou eenmaal.
Dat, in het Engels met een zwaar Frans accent.
Vervolgens vraagt hij wat de reden is dat ik ben gekomen.
Ik haal diep adem en begin met trillende stem uit te leggen dat ik een zwaar half jaar achter de rug heb, dat we hier nu op vakantie zijn en dat ik ben ingestort om vervolgens wéér in huilen uit te barsten.
Hij reageert vriendelijk en sussend.
Ik probeer een klein beetje uit te leggen wat er de afgelopen jaren is gebeurt en dat ik dood wilde (onmogelijk want het lukt me bijna niet om logisch na te denken) en dat mijn medicijnen nu bijna op zijn en dat ik daar veel stress over heb en of hij alstublieft nieuwe wil voorschrijven.
Ik vis mijn medicijndoosjes uit mijn tas, maar de arts rukt een la open begint weer met vriendelijke zinnen en houdt opeens een doosje voor mijn neus. Rode snoepjes.
'Kijk eens', zegt hij 'neem eerst maar eens een lekker snoepje'.

Die zag ik niet aankomen en door mijn tranen begin ik te lachen. Een snoepje? Doe maar 1 dan.
'Lekker?, vraagt hij. Euh...ja?
Dan pakt hij de doosjes en leest wat erop staat. Oja, dat herkent hij wel. Weer gaat een la open en hij pakt een vel papier en begint mijn naam en adres op te schrijven en daarna de namen van de medicijnen en de sterkte.
Ik haal opgelucht adem. Oxazepam in the pocket. Gelukkig. De man mompelt ondertussen wat door terwijl hij schrijft en vraag dan hoeveel oxazepam ik per dag slik.
Tja. Ik antwoord dat het ongeveer 1, maximaal 2 van 10 milligram per dag zijn. Zijn ogen worden groot en dan begint hij hard te lachen. 'Zo weinig?', vraagt hij. 'Ik ken mensen die met gemak 150 milligram per dag slikken. Pfffff. Dat is niks wat jij inneemt'.
Ik grinnik en zeg iets terug over verslavende medicijnen. Hij snuift nog eens en schrijft verder.

'Goed'. Hij geeft het vel papier aan me en ik zie dat hij niet alleen oxazepam heeft voor geschreven, maar ook de medicijnen die ik iedere dag slik, de antidepressiva. Geeft niet denk ik bij mezelf, extra doosje kan nooit kwaad. Ik spiek nog even hoeveel tabletjes oxazepam hij heeft voorgeschreven, ik meen 10 stuks te zien. Dat schrijft mijn huisarts ook altijd voor.
'Je neemt de medicijnen en ga lekker leven. Ga gewoon bij het zwembad liggen bakken en draaien en wordt dronken. Dat is veel beter'.
Man en ik barsten in lachen uit. Bij het zwembad liggen en dronken worden. Fantastisch recept.
'En dan ga je nu naar de assistente en betaal je 25 euro, oké?'.
Bij de deur geeft hij me een hand en zegt dan ernstig: 'don't kill your self oké?'.
Ik schud mijn hoofd.

We betalen bij de assistente en lopen naar de apotheek. Daar barsten we wederom in lachen uit. De beste man heeft me 2 doosjes van 30 stuks voor geschreven! Halleluja, dank u wel!

Als we weer terug rijden naar de caravan, voel ik me iets beter, wat helaas later op de dag weer wordt ingehaald door veel angst. De volgende ochtend bel ik toch naar Nederland naar mijn huisarts, waar we samen concluderen dat het beter is als de dosering van mijn antidepressiva omhoog gaat.
En wederom ben ik de dokter Hall dankbaar, omdat ik dankzij hem een extra doos heb en ik nu weet dat in de loop van de dagen de angst zal verdwijnen.

De volgende dagen lig ik veel met hoofdpijn en duizeligheid in de hangmat. Maar de angsten verdwijnen en de laatste 3 dagen van de vakantie voelen weer als vakantie.
De vakantie? Geen onverdeeld genoegen. Maar uiteindelijk hoefde ik niks, alleen maar wiegen in de hangmat en mijn medicijnen slikken.
En van de 60 tabletten oxazepam......heb ik er uiteindelijk maar 1 van geslikt, iets waar ik nog steeds om grinnik.